Περοξυδωσία και ενδομοριακή αντίδραση
Οι ελαιόλαδες γίνονται rancid με την πάροδο του χρόνου. Το rancid είναι μια χημική τροποποίηση των μοριακών δομών των φυτικών ελαίων. Οι ίδιες χημικές μηχανισμοί λειτουργούν επίσης στα αιθέρια έλαια. Η παρουσία του φυσικά διαλυμένου οξυγόνου στα έλαια, ξεκινά αυτές τις χημικές αντιδράσεις. Αυτές επιταχύνονται παρουσία φωτός, αέρα, μεταβολών θερμοκρασίας ή διαφόρων ακαθαρσιών.
Ο μηχανισμός αντίδρασης αυτής της «γήρανσης» χωρίζεται σε δύο στάδια: την περοξυδωσία και τις ενδομοριακές αντιδράσεις (ή φάση διάδοσης).
Η επιστημονική βιβλιογραφία περιγράφει αρκετά παραδείγματα περοξυδωσίας. Ακολουθεί αυτό του λιναλόλη που είναι άφθονος στα αιθέρια έλαια. (Παράδειγμα: λεβάντα, λαβαντίνη, θυμάρι με λιναλόλη, ξύλο τριανταφυλλιάς, φασκόμηλο κλπ).
Σε αυτό το σχήμα, ο λιναλόλη υποβάλλεται πρώτα σε περοξυδωσία. Παράγει μια νέα ένωση: το 7-υδροπεροξυ-3,7-διμεθυλ-οκτα-1,5-διένιο-3-όλη.
Οι υποχρεωτικές αναλύσεις:
Ένα κανονιστικό έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ρυθμίζει τις αναλύσεις των ελαιολάδων: κάντε κλικ εδώ
Ένα ελαιόλαδο πρέπει να πληροί έναν ορισμένο αριθμό φυσικοχημικών παραμέτρων για να επιτρέπεται η σήμανση ως ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΠΑΡΘΕΝΟ, ΠΑΡΘΕΝΟ ή ΛΑΜΠΑΝΤΙΚΟ (ακατάλληλο για κατανάλωση στην ΕΕ).
Ο κανονισμός 2568/91 της 11ης Ιουλίου 1991, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, παρέχει τα κριτήρια που πρέπει να τηρούνται (βλ. διάγραμμα παρακάτω).
Το εργαστήριο LAHN προσφέρει τις συνήθεις αναλύσεις για τα ελαιόλαδα: δείκτης οξέος, δείκτης υπεροξειδίου, μέτρηση UVK (K270 – K232). Ένα ελαιόλαδο που χαρακτηρίζεται ως «λαμπαντίκο» είναι ακατάλληλο για κατανάλωση στην ΕΕ. Προορίζεται για λάμπες λαδιού, γι' αυτό και ο χαρακτηρισμός «λαμπαντίκο».
Οι αναλύσεις K232 ΚΑΙ K270
Αυτές οι φυσικοχημικές μετρήσεις είναι αποκαλυπτικές της καλής συντήρησης των ελαιολάδων.